Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2018

Φώσφορος και Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια

Ο φώσφορος είναι ένα «μέταλλο», ένας βασικός ηλεκτρολύτης που βρίσκεται στην διατροφή μας και ο νεφρός είναι ένα από τα βασικά όργανα που τον ρυθμίζουν στο σώμα μας. Η νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πρώιμα στάδια σε αύξηση του φωσφόρου στο αίμα (υπερφωσφαταιμία).

  • Σε τι είναι χρήσιμος ο φώσφορος;
  • Μαζί με το ασβέστιο είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τον μεταβολισμό και την υγεία των οστών μας. Συμβάλλει στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λιπών για την παραγωγή ενέργειας.
  •  
  • Έχω νεφρική ανεπάρκεια. Πρέπει να μειώσω τον φώσφορο στην δίαιτα μου;
  • Ναι είναι πιθανό ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής σας ανεπάρκειας να χρειαστεί να περιοριστεί ο φώσφορος στην ημερήσια δίαιτα. Συνήθως τα όρια στην νεφρική ανεπάρκεια είναι από 800 έως 1000 mg φωσφόρου την ημέρα (η συνήθης ημερήσια κατανάλωση είναι διπλάσια σε υγιή άτομα). Το πόσο θα πρέπει να περιορίσετε το φώσφορο σας θα το αποφασίσει ο θεράπων νεφρολόγος σας.
  •  
  • Υποβάλλομαι σε αιμοκάθαρση. Πρέπει και εγώ να μειώσω την κατανάλωση φωσφόρου;
  • Ναι! Η κατανάλωση τροφών με μεγάλη περιεκτικότητα σε φώσφορο θα αυξήσει τα επίπεδα του ηλεκτρολύτη στο αίμα. Η αιμοκάθαρση δεν μπορεί να απομακρύνει όλο αυτόν τον φώσφορο. Όσο αυξάνει τον φώσφορο, τόσο θα μειώνει το ασβέστιο στο αίμα. Όλο αυτό θα έχει αντίκτυπο στην «υγεία» των οστών σας, με αποτέλεσμα να τα καθιστά εύθραυστα. Εκτός όμως από τα οστά, η περίσσεια φωσφόρου θα δημιουργήσει πρόβλημα στα αγγεία σας, στην καρδιά, στο δέρμα και στους μύες.
  •  
  • Πώς μπορώ να μειώσω τον φώσφορο στην δίαιτα μου;
  • Ο φώσφορος βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα. Και σαν φυσικό στοιχείο των τροφών (τρόφιμα πρωτεϊνούχα όπως κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά προϊόντα) αλλά και σαν πρόσθετο στοιχείο  (συντηρητικό, σταθεροποιητή και ενισχυτικό της γεύσης στις προπαρασκευασμένες τροφές και στα φαγητά των ταχυφαγείων - fastfood). Ο δεύτερος είναι και ο χειρότερος γιατί απορροφάται εξ ολοκλήρου από το πεπτικό σύστημα. Ο καλύτερος τρόπος για την μείωση του είναι να περιοριστεί η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε φώσφορο και ειδικά τα τρόφιμα εκείνα που ο φώσφορος έχει προστεθεί σαν συντηρητικό.
  •  
  • Ποια είναι τα τρόφιμα με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε φώσφορο;
  • Τρόφιμα με ελάχιστη ποσότητα φωσφόρου είναι η ζάχαρη, το λάδι ελιάς, φρούτα, λαχανικά και το ασπράδι του αυγού. Πρακτικά αυτά τα τρόφιμα, από την μεριά του φωσφόρου, μπορούν να καταναλωθούν ελεύθερα. Υπάρχουν τρόφιμα πλουσιότερα σε φώσφορο (δημητριακά, ζυμαρικά, ψωμί, ρύζι, κορν φλέικς, όσπρια) αλλά σε μορφή που είναι πολύ λίγο απορροφήσιμος ο φώσφορος, για αυτό και μπορούν να καταναλωθούν σε 2 ή το πολύ 3 μερίδες την ημέρα. Επιπλέον, τρόφιμα ζωικής προέλευσης περιέχουν περισσότερο φώσφορο από τις προηγούμενες ομάδες (αρνί, λαγός, πέστροφα, γλώσσα, γάλα, γιαούρτι). Ειδικά για το γάλα και το γιαούρτι, παρόλο που έχουν μεγάλη ποσότητα φωσφόρου, μια μόνο μερίδα την ημέρα δεν αυξάνει την ποσότητα φωσφόρου στο αίμα. Ακόμα, οι ασθενείς με ΧΝΝ θα πρέπει να καταναλώνουν μια μερίδα την εβδομάδα από γαλοπούλα, γαρίδες, καλαμάρια, σολομό ενώ αντίθετα θα πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα όπως αναψυκτικά, επεξεργασμένα φαγητά και επεξεργασμένο τυρί.
  •  
  • Πώς αναγράφεται ο φώσφορος στις ετικέτες των τροφίμων;
  • Σαν «φώσφορος» αλλά και όταν υπάρχει η λέξη «φωσφο-», το τρόφιμο αυτό περιέχει φώσφορο σε διάφορες μορφές. «Κρυφός» φώσφορος στα τρόφιμα αποτελούν και τα συντηρητικά – βελτιωτικά με κωδικούς E340 έως E458, τα οποία θα πρέπει να αποφεύγονται.
  •  
  • Ποια είναι η χρήση των φαρμάκων που δεσμεύουν το φώσφορο;
  • Τα δεσμευτικά του φωσφόρου λειτουργούν σαν «σφουγγάρι» και απορροφούν – δεσμεύουν τον φώσφορο που βρίσκεται στα τρόφιμα που έχουμε καταναλώσει. Τα δεσμευτικά του φωσφόρου είναι διαφόρων ειδών, τα συνταγογραφεί ο θεράπων νεφρολόγος σας και πρέπει να λαμβάνονται κατά την διάρκεια των γευμάτων. Περιορίζουν την ποσότητα που «περνά» στο αίμα και πρέπει να λαμβάνονται μαζί με τα γεύματα ή πολύ «κοντά» χρονικά σε αυτά σύμφωνα με τις οδηγίες του νεφρολόγου σας, αλλά και κατά την διάρκεια κάποιου «κολατσιού»  που αποφασίσατε να κάνετε εκτός γευμάτων.
  •  
  • Επιστημονική Ομάδα Ομίλου Νεφρολογικού Κέντρων Mesogeios 
  •  
  • Βιβλιογραφία
  • 1.Nutrition for Chronic Kidney Disease in Adults, The National Institute of Diabetes and Digestive and kidney Diseases Health Information Center, 2017
  • 2.Eating A Pre-Dialysis Kidney Diet - Sodium, Potassium, Phosphorus and Fluids: A Kidney Disease Solution, Anderson CA, Nguyen HA, Rifkin DE. Nutrition Interventions in Chronic Kidney Disease. Med Clin North Am. 2016 Nov;100(6):1265-1283. doi: 10.1016/j.mcna.2016.06.008. Epub 2016 Sep 13. Review. PubMed PMID: 27745594.
  • 3.Obi Y, Qader H, Kovesdy CP, Kalantar-Zadeh K. Latest consensus and update on protein-energy wasting in chronic kidney disease. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2015 May;18(3):254-62. doi: 10.1097/MCO.0000000000000171. Review. PubMed
  • 4.Carrero JJ, Cozzolino M. Nutritional therapy, phosphate control and renal protection. Nephron Clin Pract. 2014;126(1):1-7. doi: 10.1159/000357679. Epub 2014 Jan 11. Review.
  • 5.Nadkarni GN, Uribarri J. Phosphorus and the kidney: What is known and what is needed. Adv Nutr. 2014 Jan 1;5(1):98-103. doi: 10.3945/an.113.004655. Review.
  • 6.Malberti F. Hyperphosphataemia: treatment options. Drugs. 2013 May;73(7):673-88. doi: 10.1007/s40265-013-0054-y. Review.
  • 7.Filipowicz R, Beddhu S. Optimal nutrition for predialysis chronic kidney disease. Adv Chronic Kidney Dis. 2013 Mar;20(2):175-80.
  • 8.Gutiérrez OM. Sodium- and phosphorus-based food additives: persistent but surmountable hurdles in the management of nutrition in chronic kidney disease. Adv Chronic Kidney Dis. 2013 Mar;20(2):150-6. doi: 10.1053/j.ackd.2012.10.008. Review.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

To nefropatheis.gr θεωρεί δικαίωμα του κάθε αναγνώστη να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του.

Ωστόσο, τονίζουμε ρητά ότι δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν τον εκάστοτε χρήστη και μόνο αυτόν.

Παρακαλούμε πολύ να είστε ευπρεπείς στις εκφράσεις σας.

Τα σχόλια με ύβρεις θα διαγράφονται.